روماتیسم ستون فقرات چیست؟ (علائم، روش تشخیص و درمان)

بیماری آرتریت روماتوئید می تواند دلیلی برای تخریب مفاصل بدن باشد. این بیماری ممکن است در هر مفصلی از بدن رخ دهد. اما در اکثر مواقع مفاصل دست یا زانو را درگیر می کند. روماتیسم ستون فقرات یکی از انواع بیماری های آرتریت روماتوئید است که می تواند گردن و مهره های سینه ای و کمری را تحت تاثیر دهد. این بیماری دارای علائم خاصی بوده که اگر آن ها را شناسایی کنید، می توانید در زمان مناسب این بیماری را تشخیص داده و به دنبال درمان آن باشید. در این مقاله قصد داریم بیشتر در مورد روماتیسم ستون فقرات، علائم و روش های درمان آن با شما صحبت کنیم.

روماتیسم ستون فقرات چیست؟

بیماری روماتیسم یک بیماری خود ایمنی است که در زمانی رخ می دهد که بدن به اشتباه به بافت سالم حمله کند. این بیماری ممکن هر یک از مفاصل بدن را تحت تاثیر قرار دهد. ستون فقرات از جمله مفاصل موجود در بدن هستند که ممکن است در معرض روماتیسم قرار بگیرند.

روماتیسم ستون فقرات در اکثر مواقع مهره های گردنی را تحت تاثیر قرار می دهد. به طوری که حداقل 2 سال قبل از اینکه مهره های دیگر ستون فقرات با این بیماری درگیر شوند، مهره های گردنی درگیر می گردند. در برخی از مواقع نیز روماتیسم ستون فقرات اصلا مهره های دیگر ستون فقرات (به غیر از مهره های گردنی) درگیر نمی کند.

علائم روماتیسم ستون فقرات

بیماری روماتیسم ستون فقرات یکی از بیماری های پیشرونده است که در ابتدا خود را با علائم خفیف نشان می دهد. به مرور زمان که شدت این بیماری افزایش پیدا می کند، علائم آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد. این بیماری ممکن است علائم زیر را در افراد ایجاد کند:

• کمر درد یا گردن درد بسته به ناحیه آسیب دیده
• تورم و التهاب در مفاصل بدن
• احساس گرما و حرارت در اطراف مفاصل
• سردرد در پایه جمجمه
• مفاصل دردناک و سفت
• کاهش انعطاف پذیری مفاصل

در صورتی که بیماری روماتیسم ستون فقرات پیشرفت کند، به مرور زمان مفصل از بین می روند و نخاع و ریشه های عصبی فشرده می شوند. علائم فشرده شدن نخاع و ریشه های عصبی بسته به محل درگیر شده، می تواند متفاوت باشد. این علائم ناشی از فشرده شدن نخاع در اثر پیشرفت روماتیسم ستون فقرات می توانند شامل موارد زیر باشند.

• از دست دادن هماهنگی بدن در هنگام راه رفتن
• مشاهده تغییرات و کاهش توانایی راه رفتن
• از دست دادن عملکرد مثانه و روده
• درد کشیده شده به سمت پاها و بازوها
• ضعف عضلانی

بیشتر بخوانید : جراحی دیسک گردن

تشخیص روماتیسم ستون فقرات چگونه است؟

قبل از درمان بیماری روماتیسم ستون فقرات، باید حتما این بیماری با روش های مناسب پزشکی تشخیص داده شود. اولین روش تشخیصی برای این بیماری، انجام معاینات فیزیکی است. اما چون دقت این روش تشخیصی پایین است، معمولا به افراد توصیه می شود که از سایر روش های آزمایشگاهی نیز کمک بگیرند. تشخیص بیماری روماتیسم در ستون فقرات می تواند با روش های زیر انجام شود:

• آزمایش خون: در آزمایش خون می توان فاکتور روماتوئید را بررسی کرد. این آزمایش خون برای تعیین سطح آنتی بادی روماتوئید (RF) در خون انجام می شود. در صورتی که میزان فاکتور روماتوئید بالا رود، احتمال ابتلا به روماتیسم بالا است. همچنین می توان سرعت رسوب گلبول قرمز را برای تشخیص میزان التهاب در بدن با آزمایش خون بررسی کرد.
• اشعه ایکس: یکی دیگر از روش های تشخیصی روماتیسم ستون فقرات، استفاده از اشعه ایکس است. اشعه ایکس آزمایشی است که با پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی نامرئی تصاویری را از بافت های داخلی و استخوان ها ارائه می کند. با این تست می توان روماتیسم را تشخیص داد.
• تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI): یک روش تشخیصی دیگر برای روماتیسم ستون فقرات، ام آر آی است. در این روش می توان از فرکانس های رادیویی و کامپیوتری برای تولید تصاویر دقیق از اندام ها و ساختارهای بدن استفاده کرد.

روش های درمان بیماری روماتیسم در ستون فقرات

برای درمان بیماری روماتیسم ستون فقرات می توان از روش های مختلفی کمک گرفت. اگرچه امکان استفاده از جراحی برای درمان این بیماری وجود دارد؛ اما در حال حاضر بهترین روش برای درمان، مدیریت این بیماری است. در ادامه با روش های مختلف درمان بیماری روماتیسم ستون فقرات آشنا می شوید.

·        استفاده از سرما و گرما

یکی از بهترین روش های درمان بیماری روماتیسم ستون فقرات، استفاده از گرما و سرما است. کمپرس سرد و گرم نمی توانند به درمان کمردرد کمک کنند. اما در کاهش درد و سفتی موثر هستند و اسپاسم های عضلانی را کاهش می دهند.

·        استفاده از داروها

داروها می توانند راه حل موثری برای درمان کمردرد باشند. کافیست که بسته به شدت درد از داروهای مسکن و بدون نسخه استفاده کرد. در صورت نیاز پزشک می تواند از داروهای قوی تر برای افراد مبتلا به روماتیسم ستون فقرات استفاده کند.

داروهای ضد انعقادی غیر استروئیدی نیز می توانند برای درمان روماتیسم ستون فقرات مورد استفاده قرار گیرند. این داروها درد و التهاب را کاهش می دهند و می توانند فشار را روی کمر شما به حداقل برسانند. ایبوپروفن، ناپروکسن از جمله این داروها هستند.

داروهای ضد روماتیسمی نیز از جمله داروهای دیگری اند که برای روماتیسم ستون فقرات مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها می توانند به توقف درد کمک زیادی کنند. این داروها با ایجاد تداخل در فرآیند سلولی، باعث ایجاد حمله آنتی بادی ها به بافت های مفاصل شما می شوند و از آسیب بیشتر به استخوان ها و مفاصل جلوگیری می کنند.

·        جراحی

جراحی معمولا آخرین راه برای درمان روماتیسم ستون فقرات است. افرادی که درد زیادی را در ناحیه کمر و گردن تجربه می کنند، باید برای کنترل علائم و جلوگیری از پیشرفت این علائم از روش جراحی کمک بگیرند. روش جراحی برای جابجایی ستون فقرات جهت کاهش فشار به نخاع و ریشه های عصبی انجام می شود.

بیشتر بخوانید : عفونت ستون فقرات

مدیریت روماتیسم ستون فقرات

روش های درمانی ذکر شده برای درمان روماتیسم ستون فقرات می توانند مفید باشند. اما به غیر از این روش ها می توان برای درمان این بیماری و کاهش علائم آن، این بیماری را مدیریت کرد. به طور مثال فیزیوتراپی می تواند باعث بهبود انعطاف پذیری در عضلات و مفاصل بیماران شود. کاردرمانی تخصصی نیز روی درمان علائم این بیماری موثر بوده و توصیه می شود که به صورت تخصصی از این روش درمانی کمک گرفته شود.

ورزش مناسب می تواند به کاهش درد ناشی از روماتیسم ستون فقرات کمک کند. ورزش باعث کاهش فشار روی کمر و انعطاف پذیری بیشتر در مفاصل می شود و تاثیر زیادی روی سلامت کلی بدن دارد. افرادی که دارای این بیماری هستند، حتما باید برای کاهش کمردرد از ورزش های مناسب کمک بگیرند و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنند. فعالیت های مختلفی مانند تای چی، شنا، ایروبیک در آب و … می توانند برای کنترل علائم روماتیسم ستون فقرات موثر باشند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هر یک از علائم زیر را تجربه می کنید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:

• درد شدید یا مداوم در کمر یا مفاصل
• سفتی در کمر یا مفاصل، به خصوص در صبح
• دردی که با فعالیت بدتر می شود
• تب
• خستگی
• کاهش وزن بدون دلیل
• بی حسی یا ضعف در پاها
• مشکل در کنترل روده یا مثانه

سخن پایانی

در این مقاله در مورد بیماری روماتیسم ستون فقرات صحبت کردیم. این بیماری خود ایمنی هنوز ناشناخته است و روش های درمان موثری برای آن روی کار نیامده اند. اگرچه هر روز تحقیقات مختلفی در جهان در مورد روماتیسم انجام می شوند؛ اما باز هم بهترین راه برای درمان این بیماری مدیریت آن است. با ورزش، شرکت در جلسات فیزیوتراپی، استفاده از داروهای مختلف و همچنین کمپرس گرم و سرد، می توانید این بیماری را درمان کنید. در صورت شدت گرفتن علائم این بیماری و ناتوانی شدید برای انجام امور مختلف، حتما با پزشک جراح دیسک کمر برای درمان این بیماری مشورت کنید