همه چیز درباره جراحی اسکولیوز
جراحی اسکولیوز: راهی برای اصلاح انحراف ستون فقرات
جراحی اسکولیوز یک روش درمانی است که برای اصلاح انحراف جانبی ستون فقرات در مواردی که انحراف شدید باشد و درمانهای غیرجراحی دیگر موثر واقع نشوند، انجام میشود. این روش درمانی به ویژه برای افرادی که دارای اسکولیوز شدید با انحراف جانبی بیش از ۴۵ درجه هستند، توصیه میشود.در این جراحی، با استفاده از پیچها، میلهها و گاهی اوقات پیوند استخوان، ستون فقرات به حالت صافتری بازگردانده میشود و مهرهها به هم جوش داده میشوند تا از پیشرفت انحراف جلوگیری شود.
مزایای جراحی اسکولیوز
جراحی اسکولیوز، به عنوان یک روش درمانی برای اصلاح انحراف شدید ستون فقرات، مزایای متعددی را برای بیماران به همراه دارد. برخی از مهمترین مزایای این جراحی عبارتند از:
اصلاح قابل توجه انحراف ستون فقرات: یکی از مهمترین اهداف جراحی اسکولیوز، اصلاح انحراف ستون فقرات و بازگرداندن آن به وضعیت طبیعیتر است. این امر باعث بهبود ظاهر فیزیکی فرد و افزایش اعتماد به نفس او میشود.
کاهش درد مزمن: بسیاری از افراد مبتلا به اسکولیوز، از دردهای مزمن در ناحیه کمر و پشت رنج میبرند. جراحی اسکولیوز با اصلاح ساختار ستون فقرات، میتواند این دردها را به طور قابل توجهی کاهش دهد و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد.
تثبیت ستون فقرات: در جراحی اسکولیوز، مهرههای منحرف شده با استفاده از ابزارهایی مانند پیچ و میله به هم جوش داده میشوند. این عمل باعث تثبیت ستون فقرات شده و از پیشرفت بیشتر انحراف جلوگیری میکند.
پیشگیری از عوارض طولانی مدت: اسکولیوز شدید میتواند عوارضی مانند مشکلات تنفسی، قلبی و عصبی را به همراه داشته باشد. جراحی اسکولیوز با اصلاح انحراف، از بروز این عوارض در طولانی مدت جلوگیری میکند.
بهبود عملکرد قلب و ریه: در برخی موارد، انحراف شدید ستون فقرات میتواند به قلب و ریه فشار وارد کند. جراحی اسکولیوز با ایجاد فضای بیشتر برای این اندامها، عملکرد آنها را بهبود میبخشد.
افزایش تحرک و انعطافپذیری: با کاهش درد و اصلاح ساختار ستون فقرات، بیماران پس از جراحی اسکولیوز معمولاً تحرک و انعطافپذیری بیشتری را تجربه میکنند.
آیا انجام جراحی اسکولیوز ضروری است؟
جراحی اسکولیوز معمولاً زمانی انجام میشود که روشهای درمانی غیرجراحی مانند استفاده از بریس یا تمرینات فیزیوتراپی نتوانند انحراف ستون فقرات را کنترل کنند و علائم بیماری همچنان ادامه داشته باشند. اگر انحراف ستون فقرات به حدی شدید باشد که باعث درد مزمن، تنگی نفس یا مشکلات دیگر شود، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
تصمیمگیری برای انجام جراحی اسکولیوز به عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، شدت انحراف ستون فقرات، سرعت پیشرفت آن و احتمال بروز عوارض بستگی دارد. پزشک متخصص با بررسی دقیق وضعیت بیمار، بهترین زمان و روش جراحی را تعیین خواهد کرد. شرایط درمان و انجام جراحی با هر درجه از انحراف ستون فقرات را در زیر میتوانید مشاهده کنید:
انحراف ستون فقرات کمتر از ۲۰ درجه
در کودکان، اگر انحراف ستون فقرات در ابتدا کمتر از 20 تا 25 درجه باشد، پزشک هر 4 تا 6 ماه یکبار وضعیت را بررسی میکند. تا زمانی که این انحراف زیادتر نشود، نیازی به جراحی نیست. با روشهایی مانند فیزیوتراپی، استفاده از بریس یا کمربند طبی مخصوص، و اصلاح وضعیت بدنی (نشستن و خوابیدن) میتوانیم به بهبود این وضعیت کمک کنیم. به این ترتیب، با رشد کودک، ممکن است انحراف ستون فقرات خودبهخود اصلاح شود.
در بزرگسالان نیز، حتی اگر انحراف وجود داشته باشد، در ابتدا از روشهای درمانی غیرتهاجمی استفاده میشود. هدف این درمانها، کنترل درد، بهبود عملکرد و جلوگیری از پیشرفت بیشتر انحراف است.
انحراف ستون فقرات ۲۵ تا ۴۰ درجه
وقتی انحراف ستون فقرات بین 25 تا 40 درجه باشد یا شکل انحنا به صورت C باشد، پزشک هر 6 ماه یکبار وضعیت را بررسی میکند. اگر در این مدت، انحراف بیش از 5 درجه بیشتر شود، پزشک استفاده از بریس را توصیه میکند. معمولاً انحناهای C شکل نسبت به سایر انحناها، کمتر پیشرفت میکنند و ثابتتر هستند.اگر حتی با استفاده مداوم از بریس به مدت یک تا دو سال، انحراف ستون فقرات همچنان بیشتر شود، ممکن است برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت، جراحی توصیه شود.
انحراف ستون فقرات بیش از ۴۰ درجه
وقتی انحراف ستون فقرات از 40 تا 50 درجه بیشتر شود یا شکل انحنا به S شبیه شود، خطر ایجاد مشکلاتی برای اعصاب، قلب و ریهها افزایش مییابد. انحناهای S شکل معمولاً سریعتر پیشرفت میکنند و میتوانند مشکلات جدیتری ایجاد کنند.در این شرایط، جراحی معمولاً بهترین گزینه است، به خصوص اگر انحراف بیش از 40 درجه باشد. در جراحی اسکولیوز، علاوه بر اصلاح انحراف، پیچش ستون فقرات نیز برطرف میشود تا از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جلوگیری شود.
عوارض انجام ندادن جراحی اسکولیوز
اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات، اگر به موقع و به طور مناسب درمان نشود، میتواند عوارض جدی و طولانی مدتی برای فرد ایجاد کند. این عوارض نه تنها بر ظاهر فرد بلکه بر عملکرد اعضای داخلی بدن و کیفیت زندگی او نیز تأثیرگذار خواهند بود.
یکی از مهمترین عوارض عدم درمان اسکولیوز، پیشرفت تدریجی انحنا و شدیدتر شدن آن است. این امر میتواند منجر به تغییر شکل قابل توجه ستون فقرات و قفسه سینه شود. در نتیجه، اندامهای داخلی بدن مانند قلب و ریهها تحت فشار قرار گرفته و عملکرد آنها مختل میشود. در موارد شدید، این اختلالات میتوانند به مشکلات تنفسی، قلبی و گوارشی جدی منجر شوند.
علاوه بر مشکلات فیزیولوژیکی، اسکولیوز میتواند عوارض روانی نیز به همراه داشته باشد. تغییر شکل ظاهری بدن و دردهای مزمن ناشی از این بیماری، میتواند اعتماد به نفس فرد را کاهش داده و او را از تعاملات اجتماعی دور کند. همچنین، محدودیتهای حرکتی ناشی از اسکولیوز میتواند منجر به کاهش کیفیت زندگی و افسردگی شود.
از دیگر عوارض عدم درمان اسکولیوز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد مزمن کمر و پشت: با پیشرفت بیماری، درد کمر و پشت میتواند شدت یافته و فعالیتهای روزمره را دشوار کند.
- مشکلات عصبی: در برخی موارد، اسکولیوز میتواند به اعصاب نخاعی فشار آورده و باعث بی حسی، ضعف و درد در اندامها شود.
- افزایش خطر شکستگی: استخوانهای ستون فقرات در افراد مبتلا به اسکولیوز ضعیفتر هستند و در نتیجه خطر شکستگی در آنها بیشتر است.
- افزایش خطر آرتروز: اسکولیوز میتواند باعث ایجاد آرتروز در مفاصل ستون فقرات شود.
در نهایت باید گفت که تصمیم گیری در مورد انجام جراحی اسکولیوز باید با مشورت پزشک متخصص انجام شود. پزشک با توجه به شدت بیماری، سن بیمار و سایر عوامل، بهترین روش درمانی را برای بیمار انتخاب خواهد کرد. به طور کلی، هرچه انحراف ستون فقرات زودتر تشخیص داده شده و درمان شود، عوارض آن کمتر خواهد بود.
انحنای ستون فقرات پس از جراحی اسکولیوز چقدر تغییر میکند؟
میزان تغییر انحنای ستون فقرات پس از جراحی اسکولیوز به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
شدت انحنای اولیه: هرچه انحنا قبل از جراحی شدیدتر باشد، ممکن است اصلاح کامل آن دشوارتر باشد.
سن بیمار: در کودکان و نوجوانان، استخوانها انعطافپذیرتر هستند و احتمال اصلاح کامل انحنا بیشتر است.
نوع جراحی: نوع جراحی انجام شده و تکنیکهای مورد استفاده نیز در میزان اصلاح انحنا مؤثر هستند.
انعطافپذیری ستون فقرات: اگر ستون فقرات قبل از جراحی انعطافپذیر باشد، احتمال اصلاح کامل انحنا بیشتر است.
به طور کلی، پس از جراحی اسکولیوز، معمولاً میتوان بیش از 60 تا 70 درصد از انحراف ستون فقرات را اصلاح کرد. این بدان معناست که فرد پس از جراحی، وضعیت بدنی بهتری خواهد داشت و انحنای ستون فقرات به طور قابل توجهی کاهش خواهد یافت.
روش انجام جراحی اسکولیوز
جراحی اسکولیوز، یک عمل پیچیده است که برای اصلاح انحنای غیر طبیعی ستون فقرات انجام میشود. هدف از این جراحی، کاهش درد، بهبود ظاهر و جلوگیری از پیشرفت انحنا است. روش دقیق جراحی بسته به شدت انحنا، سن بیمار و سایر عوامل فردی متفاوت است.
به طور کلی، مراحل اصلی جراحی اسکولیوز به شرح زیر است:
بیهوشی: بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد تا در طول عمل هیچ دردی احساس نکند.
برش: جراح برشی در پشت بیمار ایجاد میکند تا به ستون فقرات دسترسی پیدا کند. اندازه و محل برش به میزان انحنا و نوع جراحی بستگی دارد.
قرار دادن ابزارها: جراح ابزارهای فلزی مانند پیچ، میله و صفحات را در ستون فقرات قرار میدهد. این ابزارها به اصلاح انحنا و تثبیت ستون فقرات کمک میکنند.
فیوژن مهرهها: پس از قرار دادن ابزارها، جراح مهرههای انحراف یافته را به هم جوش میدهد تا یک ساختار ثابت ایجاد شود. برای این کار از پیوند استخوان استفاده میشود.
بستن برش: در نهایت، برش بسته شده و روی آن پانسمان میشود.
اقدامات پس از جراحی اسکولیوز
پس از جراحی اسکولیوز، یک دوره بهبودی تدریجی آغاز میشود که شامل مراقبتهای ویژه و انجام تمرینات خاص است. هدف از این مراقبتها، کاهش درد، جلوگیری از عوارض و بازگرداندن بیمار به فعالیتهای روزمره است.
مهمترین اقدامات پس از جراحی اسکولیوز عبارتند از:
استراحت کافی: در روزهای اولیه پس از جراحی، استراحت کامل بسیار مهم است. بدن نیاز دارد تا خود را ترمیم کند.
کنترل درد: درد پس از جراحی طبیعی است و با داروهای مسکن مدیریت میشود. پزشک داروهای مناسب را برای کنترل درد تجویز میکند.
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در بهبودی پس از جراحی دارد. فیزیوتراپیست تمرینات خاصی را برای تقویت عضلات اطراف ستون فقرات و افزایش دامنه حرکتی تجویز میکند.
استفاده از بریس: در برخی موارد، پزشک ممکن است استفاده از بریس طبی را برای حمایت از ستون فقرات تجویز کند.
مراقبت از محل جراحی: محل جراحی باید تمیز و خشک نگه داشته شود تا از عفونت جلوگیری شود.
تغذیه مناسب: تغذیه سالم و متعادل به بهبودی سریعتر کمک میکند.
پیگیریهای منظم: مراجعه منظم به پزشک برای بررسی پیشرفت بهبودی و انجام آزمایشات لازم بسیار مهم است.